Τι ψάχνετε στο Google! - Μέρος 5: Αισθητήρες λάμδα (οξυγόνου)

1. Τι κάνει ένας αισθητήρας λάμδα; 

Γνωστός και ως «αισθητήρας οξυγόνου» ή «αισθητήρας O2», ο αισθητήρας λάμδα εξασφαλίζει ιδανικές συνθήκες για τον καταλύτη, παρέχοντας σταθερή μέτρηση της αναλογίας αέρα-καυσίμου. Το βέλτιστο μείγμα αέρα προς καύσιμο για έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης είναι εκείνο που έχει αναλογία 14,7 kg αέρα προς 1 kg καυσίμου: Ο συγκεκριμένος συνδυασμός ονομάζεται στοιχειομετρική αναλογία, η οποία αντιστοιχεί σε τιμή λάμδα 1. Ωστόσο, αυτή η αναλογία δεν είναι αυτόματα εγγυημένη, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι αισθητήρες λάμδα παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο. 

2. Πώς λειτουργούν οι αισθητήρες λάμδα; 

Οι αισθητήρες λάμδα μετρούν το ποσοστό οξυγόνου στο σύστημα εξάτμισης και στη συνέχεια μεταφέρουν αυτές τις πληροφορίες στη μονάδα ελέγχου κινητήρα του οχήματος (ECU). Συχνά, το μείγμα αέρα-καυσίμου είναι είτε πολύ πλούσιο είτε πολύ  φτωχό για να κάνει σωστά τη δουλειά του ο καταλύτης. Εάν το μείγμα είναι πολύ  πλούσιο, το σύστημα εξάτμισης δεν περιέχει αρκετό οξυγόνο, ενώ εάν το μείγμα είναι πολύ φτωχό, υπάρχει πάρα πολύ οξυγόνο. Η αποτελεσματική λειτουργία του καταλύτη δεν είναι δυνατή σε καμία από τις δύο περιπτώσεις. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, ο αισθητήρας λάμδα μεταδίδει τα ευρήματά του στην ECU, η οποία στη συνέχεια προσαρμόζει το μείγμα αέρα-καυσίμου όσο πιο κοντά στο λάμδα = 1. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πιο αποτελεσματική καύση, η οποία όχι μόνο ωφελεί το περιβάλλον μειώνοντας τις εκπομπές, αλλά εξοικονομεί καύσιμο και μειώνει τη φθορά του κινητήρα. 

3. Τι προκαλεί την αστοχία ενός αισθητήρα οξυγόνου; 

Ένας κακός ή ελαττωματικός αισθητήρας λάμδα μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους. Ενώ ένας αισθητήρας λάμδα πρέπει να αντικατασταθεί λόγω φυσιολογικής φθοράς με την πάροδο του χρόνου, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να οδηγήσουν στην ανάγκη για πρόωρη αντικατάσταση, ωστόσο μπορούν να αποφευχθούν. Αυτοί περιλαμβάνουν την επαφή του αισθητήρα με πρόσθετα καυσίμου, εναποθέσεις πυριτίου και αιθάλη. 

4. Ποια είναι τα συμπτώματα ενός ελαττωματικού αισθητήρα λάμδα; 

Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε, με το πιο προφανές να είναι ότι στο ταμπλό του αυτοκινήτου ενεργοποιείται η λυχνία «check engine». Άλλες ενδείξεις περιλαμβάνουν: τραχύ ρελαντί και σβήσιμο του κινητήρα, μειωμένη οικονομία καυσίμου. 

5. Πόσους διαφορετικούς τύπους αισθητήρων λάμδα προσφέρει η NTK Vehicle Electronics; 

Η NTK Vehicle Electronics προσφέρει τρεις διαφορετικούς τύπους αισθητήρων λάμδα: αισθητήρες ζιρκονίου (γνωστοί και ως αισθητήρες μεταβολής τάσης, δυαδικοί αισθητήρες και αισθητήρες λάμδα ζιρκονίου αυτοκινήτων), αισθητήρες τιτανίου (γνωστοί και ως αισθητήρες μεταβολής αντίστασης, αισθητήρες οξειδίου τιτανίου) και γραμμικούς αισθητήρες (γνωστοί και ως αισθητήρες ευρέως φάσματος και ευρυζωνικοί αισθητήρες). Η εταιρεία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής αισθητήρων λάμδα Πρώτης Τοποθέτησης παγκοσμίως, και μεταξύ των κορυφαίων στην δευτερογενή αγορά. 

Τύποι αισθητήρων οξυγόνου/λάμδα

6. Πού βρίσκεται ο αισθητήρας λάμδα; 

Οι αισθητήρες λάμδα βρίσκονται στο σύστημα εξάτμισης. Στα σύγχρονα αυτοκίνητα, κάθε σωλήνας εξάτμισης έχει έναν καταλύτη, με κάθε καταλύτη να έχει δύο αισθητήρες λάμδα, έναν πριν και έναν μετά. Τοποθετημένος πριν από τον καταλύτη, ο πρώτος αισθητήρας λάμδα  μετράει το επίπεδο των ρύπων που εκπέμπονται απευθείας από τον κινητήρα, καθώς και ανιχνεύει τυχόν άκαυστο καύσιμο που προέρχεται από τον θάλαμο καύσης. Ο δεύτερος αισθητήρας λάμδα, βρίσκεται ακριβώς μετά τον καταλύτη. Αυτός μετρά τους ρύπους που έχουν περάσει από τον καταλύτη. Τα δεδομένα μεταξύ των δύο αισθητήρων συγκρίνονται και εάν εντοπιστούν παρόμοιες μετρήσεις και στους δύο, η ECU ανάβει τη λυχνία «check engine». 

 7. Πώς αντικαθιστάτε έναν αισθητήρα λάμδα; 

Η αντικατάσταση ενός αισθητήρα λάμδα είναι μια γρήγορη και απλή διαδικασία. Μόλις κρυώσει ο κινητήρας και ανυψωθεί το όχημα, θα πρέπει να εντοπιστεί και να αποσυνδεθεί ο ελαττωματικός αισθητήρας. Θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα καρυδάκι αισθητήρα λάμδα για να χαλαρώσει ο αισθητήρας και στη συνέχεια μπορεί να αφαιρεθεί με το χέρι. Πριν βιδώσετε τον νέο αισθητήρα, συνιστάται να εφαρμόσετε γράσο που αποτρέπει το κόλλημα στα σπειρώματα (εάν τα σπειρώματα δεν είναι ήδη επικαλυμμένα), και να βεβαιωθείτε ότι κανένα από αυτά δεν έρχεται σε επαφή με τον ίδιο τον αισθητήρα. Μετά από αυτό, ο νέος αισθητήρας μπορεί να βιδωθεί με το χέρι, να σφιχτεί με τις σωστές προδιαγραφές ροπής (18 mm = 35-45 Nm και 12 mm = 18-23 Nm) και να επανασυνδεθεί. Για πιο αναλυτικές πληροφορίες, δείτε το βίντεο.

8. Τι συμβαίνει στο αυτοκίνητο εάν δεν αντικατασταθεί ένας ελαττωματικός αισθητήρας λάμδα; 

Σε αυτή την περίπτωση η ECU δεν θα μπορεί να ρυθμίσει τη σωστή αναλογία αέρα-καυσίμου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα λιγότερη οικονομία καυσίμου, υψηλές εκπομπές ρύπων και πιθανή ζημιά σε άλλα εξαρτήματα του κινητήρα ή τους καταλύτες. Οι ελαττωματικοί αισθητήρες αναγνωρίζονται από τη λυχνία «check engine» και θα πρέπει να αντικατασταθούν αμέσως. 

9. Πώς δοκιμάζετε έναν αισθητήρα λάμδα; 

Ένας παλμογράφος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ελέγξει εάν ένας αισθητήρας λάμδα λειτουργεί σωστά. Αυτό το εργαλείο εμφανίζει γραφικά την έξοδο του αισθητήρα λάμδα καθώς αλλάζει τάση από υψηλή (0,9V) σε χαμηλή (0,1V). Όταν ο αισθητήρας λάμδα είναι αποσυνδεδεμένος, στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα κοινό πολύμετρο για τον έλεγχο της αντίστασης του κυκλώματος θέρμανσης. Η αντίσταση θα εκφραστεί ως ανοιχτό κύκλωμα εάν υπάρχει ένα ελαττωματικό θερμαντικό στοιχείο στον αισθητήρα λάμδα.